Nhiều chuyên gia phân tích tin rằng giá xăng sẽ tăng tới 5 đôla/gallon tại Mỹ năm nay. Và có nhiều lý do để giải thích chuyện tăng giá xăng, bất kể nỗ lực của chính phủ Mỹ muốn ghìm giá xăng trong năm bầu cử Tổng Thống này.
Giá dầu thô tăng từ 75 đôla mỗi thùng barrel từ tháng 10-2011 để tới hơn 100 đôla/barrel hiện nay, và khuynh hướng tăng có vẻ như hết cản nổi. Cùng lúc với giá dầu là tất nhiên giá xăng sẽ tăng.
Hiện nay giá xăng trung bình toàn quốc Mỹ là 3.62 đôla/gallon, nhưng nhiều nơi đã mấp mé hơn 4 đôla rồi. Giá xăng hiện nay đã cao hơn 10% so với hai tháng trước, và tất yếu sẽ tới 5 đôla/gallon trước cuối năm nay theo các nhà phân tích, bất kể là dân Mỹ bây giờ đã lái xe ít hơn vào bất cứ thời điểm nào trong 11 năm qua, trong đó có lý do rằng đa số dân Mỹ đã nghèo hơn và thất nghiệp đã cao hơn. Có nhiều lý do chính để tăng giá xăng.
1. Eo biển Hormuz
Khoảng 20% lượng dầu thô sản xuất toàn cầu là chở xuyên qua eo biển Hormuz, và Iran đã đe dọa đóng cửa lượng hải hành xuyên qua eo biển này. Tại nơi hẹp nhất, eo biển này rộng chỉ có 30 dặm, cho nên khả năng đóng cửa eo biển có thể thực hiện được. Iran có khả năng đóng eo biển naỳ thời gian ngắn, và khi đó Hải Quân Mỹ sẽ can thiệp, nhưng như thế cũng đủ để giá dầu tăng vọt ngất trời. Và dĩ nhiên là cả giá xăng.
2. Iran
Iran hiện đang bị cấm vận dầu. Mỹ đã áp lực để các nước nhập cảng dầu nhiều, như Nhật Bản, phải cắt lượng dầu nhập từ Iran. Như thế Nhật phảỉ tìm lượng dầu nơi khác sau khi đồng ý cắt 20% lượng dầu nhập từ Iran. Nhật là nước nhập cảng dầu nhiều thứ ba thế giới, thế là giá dầu toàn cầu sẽ tăng.
3. Các xưởng lọc sẽ tăng giá
Trong hai tháng cuối của năm 2011, nhiều xuởng lọc dầu ở Miền Đông nước Mỹ thua lỗ. Lý do vì hầu hết họ sử dụng dầu thô Brent, loaị dầu sản xuất từ Bắc Hải. Giá dầu thô Brent là hơn 124 đôla/barrel, cao hơn 16 đôla đối với giá dầu thô West Texas Intermediate (WTI), và bây giờ dầu Brent đã thay dầu WTI để làm tiêu chuẩn giá thế giới.
John Felmy, kinh tế gia tại viện American Petroleum Institute, nói rằng sau nhiều tháng lỗ như thế, các xưởng lọc dầu tất phảỉ tăng giá, và đó là lý do chúng ta thấy giá xăng bây giờ đã tăng.
4. Cơ nguy biến động
Iran không phải là nơi duy nhất ảnh hưởng giá dầu thế giới. Tại Nigeria, nước sản xuất dầu nhiều thứ 14 toàn cầu, tổ chức khủng bố Hồi Giáo Boko Haram liên tục tấn công các khu vực Thiên Chúa Giáo, và quân đội Nigeria đang tiễu trừ dữ dộị. Du kích vẫn phá nổ ống dầu để làm gián đoạn.
Venezuela là nước nhiều thứ 11 về sản xuất dầu thô. Tổng Thống Hugo Chavez đang trị bệnh ung thư ở Cuba, và nếu có biến động chính trị sẽ làm tăng giá dầu.
Trung Đông và Phi Châu cũng nhiều cơ nguy tăng giá dầu. Điểm nóng chính trị là Bahrain, Libya, Iraq, Nigeria và Yemen.
5. Mùa hè tới rồi
Tại Mỹ, hễ tới mùa hè là học sinh nghỉ học, và do vậy các gia đình lái xe nhiều hơn. Năm nào cũng thế, tới hè là giá xăng tăng.
6. Nguồn cung cấp dầu rủi ro
Vào tháng 12-2011, các nước khối OPEC sản xuất gần 31 triệu thùng/ngày, cắt giảm lượng dầu để dành từ 3.18 triệu thùng/ngày để còn có 2.85 triệu thùng/ngày. Riêng Saudi Arabia chiếm 2.15 triệu thùng/ngày để dành. Khi có chiến tranh hay khi eo biển Hormuz bị Iran đóng, kích hoạt khối dầu để dành này cũng mất thời gian.
Nói chung, thế nào thì dầu cũng tăng giá.
Dầu Máy Nén Khí CEPSA |